فلبوتومی

فلبوتومی یا venesection در لغت به معنای خون‌گیری و در عمل به معنی وارد شدن یک سوزن به ورید و خارج کردن خون از آن است. فلبوتومی با ریشه یونانی”phlebo” یعنی رگ و پسوند “tomy” به معنای شکاف یا برش می­‌باشد.

خدمات فلبوتومی
فلبوتومی چیست؟

هدف از انجام فلبوتومی

کاهش گلبول قرمز، کاهش آهن سرم و کاهش فریتین یا آهن ذخیره کبد است و فلبوتومی درمانی پیشگیرانه و کمکی محسوب می‌شود که بعد از هر بار فلبوتومی برای تشخیص اینکه به درمان پاسخ داده شده یا خیر، بهتر است در مراجعه بعدی هموگلوبین، فرییتین، آهن و هماتوکریت چک شده باشد. سعی کنید بهترین مرکز فلوبوتومی را انتخاب کنید.

تاریخچه فلبوتومی

در برخی منابع گفته شده فلبوتومی بیش از 3000 سال قدمت دارد و مصریان باستان، یونانیان و رومیان و همچنین بسیاری از مردم در منطق مختلف دنیا همه از خونگیری برای درمان پزشکی استفاده می‌کردند.
خونگیری در گذشته توسط دلاّکان و جرّاحان سنتی به صورت حجامت و رگ زدن (فصد خون) به منظور دفع مواد سمی از خون و تنظیم طبایع چهارگانه صفرا، سودا، خلط و خون در حفظ سلامت بدن انجام می‌شده. در حالی­که امروزه با پیشرفت علم و تکنولوژی، اصول و روش‌های خونگیری حرفه‌ای‌تر و تخصصی‌تر شده است.

چه کسانی غلظت خون دارند و باید فلبوتومی انجام دهند؟

مردان با هموگلوبین بالای ۱۶ و زنان بالای ۱۴ و یا هماتوکریت مردان بالای ۵۴ و زنان بالای ۴۶

مردان با فریتین بالای ۳۰۰ و زنان با فریتین بالای ۲۰۰

زنان و مردانی که سیگار، قلیان، دخانیات و روان گردان مصرف می‌کنند و حتی کسانی که خود مصرف نمی‌کنند اما با کسانی که دخانیات مصرف می‌کنند، بسیار معاشرت دارند.

مصرف پودرهای مکمل، استروییدها و انابولیک‌های ورزشی به خصوص در بدنسازی

زندگی در ارتفاعات، برج‌های مسکونی بلند و مناطق کوهستانی، کبد چرب، هپاتیت مزمن، میگرن و سردردهای تنشنی، سکته‌های مغزی و درگیری عروق و ترومبوز و مسمومیت با گاز منوکسید کربن

شغل‌هایی که اکسیژن زیادی مصرف می‌کنند و در مراکز پر دود و پر تردد کار می‌کنند مانند خلبانان، آتشنشانان، کار روی داربست و در ارتفاع، راننده ماشین‌های سنگین، کار در معادن، کار در کافه‌ها و قهوه خانه‌هایی که سیگار آزاد و قلیان سرو می‌شود.

کسانی که غذاهای فست فود، پرکالری و خونساز زیاد مصرف دارند مثل گوشت قرمز، جگر، حبوبات، آجیل، تنقلات و …

ورزشکاران به خصوص بدنسازان، کوهنوردان، غواصان، شناگران حرفه‌ای، رزمی کاران، کسانی که ورزش‌های هوازی انجام می‌دهند و کسانی که سولاریوم می‌روند.

مصرف مشروبات الکلی، بیماری‌های قلبی و عروقی و ریوی (آسم، Copd، آمفیزم) و…، سن بالای 60-65 سال، افراد چاق و افرادی که به صورت ژنتیکی غلظت خون دارند.

مراحل انجام فلبوتومی در مرکز ما

1. معاینه توسط پزشک متخصص

در این مرحله بیمار به طور کامل چکاپ می‌شود، مواردی مانند فشار خون، قند، سوابق پزشکی، آزمایش های قبلی بیمار، سابقه بیماری خانوادگی، غلظت خون، کم خونی، سابقه بیماری‌های کبد، کلیه و… توسط پزشک بررسی می‌شود. بعد از اینکه شرایط بیمار از طرف پزشک مورد تأیید قرار گرفت، عمل فلبوتومی آغاز می‌شود.

مراحل انجام فلبوتومی
عکس نحوه خون گیری

2. خونگیری

قبل از خونگیری ابتدا موارد بهداشتی از قبیل استریل کردن تخت و موارد مصرفی انجام می‌گیرد و از ملحفه ی یکبار مصرف استفاده می‌شود، سپس محل خونگیری توسط کارشناس خونگیری استریل شده و با استفاده از مواردی که در ادامه ذکر می‌کنیم عمل خونگیری یا فلبوتومی انجام می‌گیرد:

  • کیسه‌های یکبار مصرف کاملا استریل و درجه یک که داخل آن ماده ضد انعقاد (این ماده باعث سهولت در خونگیری و استریل کردن داخل سوزن‌های خونگیری می‌شود) قرار دارد.
  • سرم‌های نرمال سالین (normal salin -500cc)، سرم 1/3 2/3 یا سرم قندی نمکی دکستروزسالین 500 سی سی
  • ویتامین‌های B-complex و بعضاً ویتامین C (برای تقویت فرد بعد از فلبوتومی)

3. سرم تراپی و ویتامین تراپی

بهترین شرایط آن است که فلبوتومی و سرم تراپی به صورت همزمان انجام شوند یعنی در عین حال که از یک دست خون خارج می‌شود، از دست دیگر سرم وارد شود.

نکته: در برخی افراد که رگ به راحتی پیدا نمی‌شود و یا سابقه افت فشار دارند، ابتدا کمی سرم تراپی شده و سپس خونگیری انجام می‌شود.

مرحله سرم تراپی و ویتامین تراپی در فلبوتومی

فیلم نحوه خونگیری

عکس نحوه خون گیری
نمایش ویدیو درباره عکس نحوه خون گیری

توصیه های قبل و بعد از فلبوتومی

مصرف مایعات زیاد از روز قبل، خواب کافی شب قبل. نداشتن استرس و عصبانیت قبل و بعد از فلبوتومی

قطع آسپرین و داروهای رقیق کننده خون از ۳ روز قبل یا اگر قطع نشده حتما به پزشک و کارشناس خونگیری اطلاع داده شود.

اجتناب از گرسنگی حداقل از ۴ ساعت قبل از فلبوتومی. اجتناب از کشیدن سیگار و دخانیات ازحداکثر ۲-۴ ساعت و حداقل ۳۰ دقیقه قبل و بعد از فلبوتومی
اجتناب از مصرف نوشیدنی الکی و مواد کافئین دار حداکثر ۲۴ ساعت و حداقل ۲-۴ ساعت قبل و بعد از فلبوتومی

حداقل ۲۴ ساعت قبل از فلبوتومی غذای شور و یا نمک میل کنید که نمک باعث می‌شود حجم خون خود را بعد از فلبوتومی سریع‌تر به دست آورید که البته سرم تراپی حین و یا بعد از فلبوتومی به علت سدیم داخل سرم دقیقا همین کار را برای شما انجام خواهد داد.

تا ۵-۶ ساعت بعد از فلبوتومی لطفا محل خونگیری را با آب نشویید. تا ۲۴ ساعت لطفا از فعالیت سنگین و ورزش‌های هوازی خودداری کنید. لطفا ۲۴ ساعت قبل و بعد از فلبوتومی، مسافرت هوایی و یا رانندگی با مسافت طولانی نداشته باشید.

نیاز به کمک دارید؟ با ما تماس بگیرید

ایمیل

info (at) phlebotomyrecovery.com

آدرس

تهران، خیابان شریعتی به سمت جنوب، نرسیده به بیمارستان ایرانمهر، کوچه صدیق، پلاک 8، واحد 1

سوالات متداول

انجام فلبوتومی در افراد و بیماری های مختلف به چه صورت است؟

فلبوتومی در افراد و بیماری های مختلف به موارد زیادی بستگی دارد مثل عادات و شرایط زندگی فرد، بیماری های خونی، مادرزادی و ژنتیکی، آزمایشات خونی و معاینات بالینی توسط پزشک فوق تخصص خون و پزشک مجرب آموزش دیده. فواصل آن نیز از هفته ای یک بار تا 6 ماه یک بار متغیر می باشد که بسته به شرایط میزان حجم خونی که گرفته می شود بین 150 تا 400 سی سی  می باشد.

چه مقدار خون از افراد گرفته می شود؟

بسته به شرایط حال مراجعه کننده و با توجه به معاینات اولیه و سوابق پزشکی او از 150cc تا 350cc و در برخی موارد تا 400cc

فواصل و زمان مناسب برای فلبوتومی به چه صورت است؟

بهتر است مکرر و در فواصل منظم انجام شود که بستگی به هموگلوبین یا غلظت خون فرد و شرایط جسمی و نظر پزشک معالج از هفته ای یکبار تا ۳ ماه یکبار و‌ حتی ۶ ماه یکبار متغیر است. برای مثال افرادی که بدنساز هستند و داروی استروئیدی مصرف می کند بهتر است ماهی یکبار فلبوتومی انجام دهند یا افرادی که بیماری ژنتیکی خاصی دارند ممکن است نیاز باشد هر هفته خون بدهند.

قبل و بعد از انجام فلبوتومی چه اقداماتی باید انجام شود؟
  • مصرف مایعات زیاد از روز قبل
  • قطع آسپرین و داروهای رقیق کننده خون از سه روز قبل یا اگر قطع نشده حتما به پزشک یا خونگیر اطلاع داده شود.
  • خواب کافی شب قبل
  • اجتناب از گرسنگی حداقل از 4 ساعت قبل از فلبوتومی
  • اجتناب از کشیدن سیگار و دخانیات از 4-2 ساعت و حداقل 30 دقیقه قبل و بعد از فلبوتومی
  • نداشتن استرس و عصبانیت قبل و بعد از فلبوتومی
  • اجتناب از مصرف نوشیدنی الکلی و مواد کافئین دار 24 ساعت و حداقل 4-2 ساعت قبل و بعد از فلبوتومی
  • حداقل 24 ساعت قبل از فلبوتومی غذای شور یا نمک میل شود چراکه نمک باعث می شود حجم خون از دست رفته بعد از فلبوتومی سریع تر به دست آید که البته سرم تراپی حین و یا بعد از فلبوتومی به علت سدیم داخل سرم دقیقا همین کار را انجام خواهد داد.
  • تا 6-5 ساعت بعد از فلبوتومی نباید محل خونگیری با آب شسته شود.
  • لازم است تا 24 ساعت از فعالیت سنگین و ورزش های هوازی خودداری شود.
  • بهتر است 24 ساعت قبل و بعد از فلبوتومی از مسافرت هوایی و رانندگی و مسافرت طولانی مدت اجتناب شود.
آیا اصطلاح خون تمیز و کثیف درست است؟

خیر. ما خون با اکسیژن و مواد غذایی داریم که همه ما به نام شریان یا سرخرگ میشناسیم و خون بدون اکسیژن یا مواد غذایی داریم که به نام سیاهرگ یا ورید میشناسیم که در اصطلاح عامیانه و غلط به خون وریدی خون کثیف گفته می شود، خون اکسیژن دار (شریانی) وقتی اکسیژن و مواد غذایی را به تمام ارگان های بدن می رساند، بعد از خونرسانی و غذا رسانی به صورت خون وریدی و بدون اکسیژن باز به ریه بر میگردد و این چرخه مرتب تکرار می شود .