غلظت خون بالا در زنان که نام علمی آنها پلی سیتمی است، یکی از شایع ترین دلایل مراجعه زنان به متخصصین داخلی است. شایع ترین علل غلظت خون در زنان بیماری های ژنتیکی، تغییرات هورمونی (مانند بارداری، شیردهی و …) و استفاده از داروهای مختلف است. برای تشخیص دقیق و یافتن درمان مناسب برای این مشکل، مراجعه به پزشک متخصص و انجام آزمایشات لازم به شدت توصیه می شود. استفاده از روش‌های درمانی از جمله خونرسانی، داروهای کاهش دهنده تعداد گلبول‌های قرمز خون یا داروهای ضد انعقاد می‌تواند به کنترل و مدیریت بهتر این بیماری کمک کند.
رایج ترین علائم غلظت خون در زنان چیست؟
هر فردی در طول زندگی خود می تواند بیماری های مختلفی را در ارتباط با اندام های مختلف بدن خود تجربه کند که اغلب این بیماری ها می توانند موقتی بوده و یا به دلیل عوامل نه چندان مهمی رخ دهند و نیازی به معاینه دقیق و تخصصی توسط پزشک ندارند. اما گاهی اوقات این اختلالات می تواند ناشی از یک مشکل جدی مانند غلظت خون در بدن باشد. غلظت خون به عنوان یک مشکل جدی که نیاز به درمان فوری دارد، باعث بروز علائم شایع غلظت خون در زنان به صورت زیر می شود:
- سرگیجه و سردرد
- تنگی نفس
- قرمز شدن پوست بدن و صورت
- ایجاد اختلالات بینایی
- درد عضلات و مفاصل
- رخ دادن خونریزی‌های غیرطبیعی
1. سرگیجه و سردرد
از آنجایی که افزایش غلظت خون به طور مستقیم بر کاهش جریان خون به مغز تأثیر می گذارد، سردرد و سرگیجه را می توان یکی از شایع ترین علائم غلظت خون در خانم ها و از رایج‌ترین علائم غلظت خون در زناندانست. به طور دقیق‌تر می‌توان گفت وقتی بدن دچار مشکلی از این نوع می‌شود، خون مقاومت بیشتری در برابر حرکت رگ‌ها نشان می‌دهد، زیرا غلیظ تر از حد طبیعی است و در نتیجه خونرسانی به مغز کاهش خواهد یافت.
کاهش خونرسانی به مغز در مرحله اول باعث سرگیجه و سردردهای شدید و مداوم می شود. در موارد شدیدتر، این کاهش خونرسانی می‌تواند منجر به اختلالات شدیدتر و گسترده‌تر در عملکرد مغز شود. به خاطر داشته باشید که فشار اضافی که توسط خون غلیظ بر دیواره رگ های مغز وارد می شود، در صورت ادامه، می تواند خطر سکته مغزی را افزایش دهد. با توجه به مشکلات ذکر شده، توصیه می کنیم در صورتی که از سردرد و سرگیجه مداوم رنج می برید، برای درمان با پزشک متخصص مشورت کنید.
2. تنگی نفس
برخلاف تصور عمومی، فراوانی گلبول های قرمز منجر به کاهش اکسیژن رسانی به بافت های مختلف بدن می شود. این واقعیت توصیف کننده آن است که که تعداد بالای گلبول های قرمز خون در حجم معینی از خون باعث می شود که بافت ها و سلول های بدن فعالیت های خود را با سرعت و کارایی کمتری انجام دهند. معمولا افراد هنگام انجام فعالیت بدنی متوجه این موضوع می شوند، در این مواقع بدن بیش از حد معمول به اکسیژن نیاز دارد، اما با توجه به موارد فوق، اکسیژن رسانی به بافت ها کاهش می یابد و فرد دچار احساساتی مانند دشواری تنفس، خستگی زودرس و درد می شود.
همچنین باید گفت که این غلظت خون فشار بیشتری به قلب وارد می کند، زیرا این اندام حیاتی بدن برای پمپاژ خون غلیظ به انرژی بیشتری نسبت به حالت عادی نیاز دارد. بنابراین می توان گفت که غلظت خون علاوه بر سختی تنفس، در حادترین موارد می تواند باعث بروز مشکلات قلبی عروقی در فرد شود.
3. قرمز شدن پوست بدن و صورت
یکی دیگر از شایع ترین علائم غلظت خون در زنان قرمزی پوست صورت و بدن است. زمانی که فردی غلظت خون داشته باشد، جریان خون و تعداد گلبول های قرمز در سطح پوست افزایش می یابد که در صورت بیشتر از سایر قسمت های بدن دیده می شود. افزایش جریان خون در سطح پوست و در نتیجه قرمزی آن می تواند علائم دیگری مانند احساس گرما و سوزش روی پوست را ایجاد کند. علاوه بر این، گاهی اوقات این مشکل می تواند باعث خشکی و خارش پوست شود.
اگر مطمئن هستید که قرمزی پوست صورت و بدن شما ناشی از نور خورشید یا گرمازدگی نیست، حتما برای انجام آزمایشات لازم به پزشک مراجعه کنید. زیرا در این صورت افزایش تعداد گلبول های قرمز خون می تواند باعث ایجاد لخته و خطرات جدی تری مانند ترومبوز یا سکته شود.
4. ایجاد اختلالات بینایی
شاید در نگاه اول کمی عجیب به نظر برسد، اما یکی از علائم غلظت خون، اختلالات و مشکلات بینایی است! مانند سایر علائم این مشکل، زمانی که تعداد گلبول های قرمز خون از حد مجاز فراتر رود، خون غلیظ تر می شود و یکی از مناطقی که خون رسانی در آن کاهش می یابد، عروق کوچک و حساس چشم است. همچنین به دلیل کاهش جریان خون در رگ های حساس چشم، اکسیژن و مواد مغذی کمتری به سلول های چشم می رسد و فرد دچار مشکلات بینایی مختلفی مانند تاری دید، دوبینی و کاهش میدان دید می شود.
اگر بخواهیم کمی بیشتر در مورد این موضوع صحبت کنیم، باید گفت که فشار خون بالا در داخل رگ های چشم می تواند باعث آسیب جدی به قسمت های مختلف چشم از جمله شبکیه شود. علاوه بر این، افراد مبتلا به پلی سیتمی که مشکلات بینایی در شرایط نور کم دارند، اگر تحت تأثیر غلظت خون قرار گیرند، مجدداً کاهش میدان بینایی را تجربه خواهند کرد. توصیه ما این است که در صورت مشاهده هرگونه تغییر بینایی، ابتدا به چشم پزشک مراجعه کرده و پس از اطمینان از سالم بودن ساختار چشم، درمان های لازم را برای اصلاح غلظت در خون آغاز کنید.
5. درد عضلات و مفاصل
افزایش تعداد گلبول های قرمز می تواند باعث تشکیل لخته های خونی شود که به مرور زمان بر مفاصل و ماهیچه ها تأثیر می گذارد و احساس ناخوشایند درد ایجاد می کند. همانطور که چندین بار اشاره شد، زمانی که تعداد گلبول های قرمز بیش از حد طبیعی افزایش می یابد، خون غلیظ می شود و احتمال تشکیل لخته در رگ ها را افزایش می دهد که در حادترین موارد می تواند جریان خون را به بافت های مختلف بدن مسدود کند. در نتیجه، افراد ممکن است درد و ناراحتی را در مفاصل و عضلات خود تجربه کنند. این دردها می توانند به صورت ناگهانی یا مزمن ایجاد شوند و بسته به محل تشکیل لخته، شدت و نوع درد نیز متفاوت است.
6. رخ دادن خونریزی‌های غیرطبیعی
سایر فاکتورهای غلظت خون در زنان می تواند خونریزی غیرطبیعی در نظر گرفته شوند. در برخی موارد نادر، غلظت خون بالا یا پلی سیتمی می تواند باعث خونریزی غیرطبیعی از جمله خونریزی بینی یا لثه شود. از نقطه نظر تخصصی تر، افزایش تعداد گلبول های قرمز خون می تواند باعث اختلال در عملکرد پلاکت ها شود و این، علاوه بر کمک به خونریزی غیرطبیعی، به این معنی است که خونریزی ناشی از آسیب مدت زیادی طول می کشد تا متوقف شود.
علاوه بر این، غلظت خون می تواند باعث خونریزی در اندام های داخلی بدن، مانند معده یا روده شود. این خونریزی ها با علائم دیگری مانند ضعف، سرگیجه، شوک و افت ناگهانی فشار خون همراه است. توجه داشته باشید که پایش غلظت خون در مرحله اول نیاز به آزمایش های تخصصی و چندین آزمایش خون برای بررسی عملکرد پلاکت ها و سایر فاکتورهای انعقاد خون و همچنین نظارت بر تعداد گلبول های قرمز دارد. با مراجعه به پزشک متخصص و انجام درمان های توصیه شده می توان خطرات مرتبط با این بیماری را به میزان قابل توجهی کاهش داد.
راه های درمان غلظت خون در زنان چیست؟
حال سوال اینجاست که با دیدن این علائم، چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟ راه حل های درمان یا کاهش علائم غلظت خون در زنان ترکیبی از راه حل های پزشکی و تغییراتی است که فرد باید در سبک زندگی خود ایجاد کند. برخی از شناخته شده ترین و موثرترین راه حل ها عبارتند از:
- فلبوتومی (فصد سرم)
- استفاده از داروهای ضد انعقاد
- استفاده از آسپرین
- تغذیه صحیح
- ورزش و فعالیت بدنی منظم
- انجام معاینات پزشکی دوره ای
1. فلبوتومی
فلبوتومی به عنوان یکی از روش‌های کاهش غلظت خون و درمان غلظت خون، تقریباً مشابه فرآیند اهدای خون است. در این درمان، مقدار مشخصی خون به طور منظم از بدن خارج می شود تا تعداد گلبول های قرمز کاهش یابد و در نهایت غلظت خون به حالت طبیعی برگردد. تفاوت این روش با اهدای خون در این موضوع است که در فلبوتومی، سرم تراپی نیز انجام می شود. این روش درمانی معمولاً هر چند هفته یک بار یا یک بار در ماه در مرکز فلبوتومی ریکاوری برای فردی با غلظت خون انجام می شود.
2. استفاده از داروهای ضد انعقاد
هیدروکسی اوره یا اینترفرون یکی از داروهای کاهش دهنده غلظت خون است که توسط متخصصان برای افرادی که از این مشکل رنج می برند تجویز می کنند. این داروها علاوه بر کاهش تعداد گلبول های قرمز خون در حجم معینی از خون، از لخته شدن آنها در قسمت های مختلف بدن جلوگیری می کنند.
4. استفاده از آسپرین
استفاده از قرص های آسپرین با دوز پایین می تواند خطر لخته شدن خون را به میزان قابل توجهی کاهش دهد. پس از مصرف این قرص، خون شما را رقیق شده و از تجمع پلاکت ها جلوگیری می کند.
5. تغذیه صحیح
مصرف آب و مایعات کافی به جلوگیری از غلیظ شدن بیش از حد خون شما کمک می کند. علاوه بر این، رژیم غذایی متعادل و سالم، کاهش مصرف چربی های اشباع شده و عدم مصرف غذا های مضر برای غلظت خون و افزایش مصرف میوه، سبزیجات و غلات کامل و عرقیات رقیق کننده خون توصیه می شود.
6. ورزش و فعالیت بدنی منظم
ورزش هایی مانند پیاده روی، دوچرخه سواری و شنا در کاهش لخته شدن خون و غلظت خون بسیار موثر هستند و به بهبود جریان خون کمک می کنند. بنابراین توصیه می کنیم ورزش را به عنوان یکی از برنامه های مهم زندگی روزمره خود بگنجانید.
7. انجام معاینات پزشکی دوره ای
سعی کنید در فواصل منظم برای معاینات پزشکی که شامل اندازه گیری قند خون، اندازه گیری غلظت خون و اندازه گیری کلسترول خون است، به پزشک مراجعه کنید. انجام این تست ها به شما در درمان مشکلات در مراحل اولیه کمک می کند.
سخن پایانی
اهمیت توجه به سلامت و کنترل غلظت خون در زنان بسیار واجب است. افزایش آگاهی در این زمینه و مشاوره با پزشکان متخصص می تواند به تشخیص به موقع و مدیریت موثر این مشکل کمک کند. همچنین ایجاد تغییرات مناسب در سبک زندگی، تغذیه سالم، انجام فعالیت های بدنی منظم و استفاده از درمان های دارویی زیر نظر پزشک می تواند سلامت شما را به میزان قابل توجهی بهبود بخشد و از عوارض جدی تر جلوگیری کند. بنابراین، نظارت مستمر بر درمان ها و مراقبت های بهداشتی اساس موفقیت در مدیریت و کنترل غلظت خون است.
